Een open brief van een ambitieuze reisprofessional
Ik ben bijna 30 jaar Algemeen Directeur bij de reisorganisatie Joker. Al sinds onze oprichting in 1981 staat duurzaam reizen centraal. Dat is lang voor de term op zich bestond.
Ik ga er niet flauw over doen: we verkopen reizen met het vliegtuig. Veel zelfs, het is een belangrijk onderdeel van onze business. De ecologische impact daarvan is groot, dat beseffen we maar al te goed. Daarom proberen we ons steentje bij te dragen waar mogelijk. Zo compenseren we de CO2-uitstoot van de reisbegeleiders van onze groepsreizen op een correcte manier. Aan al onze reizigers wordt de optie aangeboden om hetzelfde te doen. Al moeten we toegeven dat slechts een minderheid hiervoor kiest. De prijs is en blijft voor velen doorslaggevend.
Waar we wel vat op hebben, zijn onze eigen Joker-groepsreizen. Al 38 jaar maken we die zo duurzaam mogelijk. Op ecologisch vlak betekent dit: ter plaatse zo min mogelijk binnenvluchten nemen en zoveel mogelijk kiezen voor het openbaar vervoer. Het geld dat onze groepsreizigers ter plaatse besteden (het voorbije jaar ging het om een bedrag van ong. €3.500.000) gaat rechtstreeks naar de lokale bevolking. Dat is het menselijk luik van duurzaamheid.
Dankzij deze duurzame manier van reizen vergroten we de kans op ontmoetingen (zowel met andere reizigers als met de lokale bevolking), wat leidt tot meer begrip en verdraagzaamheid. Dat laatste is voor ons overigens de essentie van reizen. En de reden waarom ook toekomstige generaties moeten kunnen blijven reizen.
Maar ik wil hier geen promopraatje houden over Joker en onszelf op de borst kloppen. Integendeel. Onze ecologische duurzaamheid kan nog een pak beter. Neem onze groepsreizen binnen Europa. Die zijn nog erg vliegtuiggericht. Als duurzame touroperator vinden we het onze taak om het voortouw te nemen in het zoeken naar goede alternatieven.
Begin dit jaar hebben we het heen-en-weer-transport van onze groepsreizen nogmaals kritisch onder de loep genomen. Daar waar het kan, moet het groener! Onze doelstelling voor 2020: 10 % groepsreizen waarbij we voor minstens 1 traject een alternatief gebruiken voor het vliegtuig. Want reizen in Europa met het openbaar vervoer: dat zou toch moeten lukken?!
We zagen het al voor ons: snel en comfortabel met de trein naar Hongarije, Spanje of Slovenië. Een gezellige start voor een groepsreis. Of misschien zelfs met de nachttrein naar Kroatië! Een hele belevenis en je spaart er een hotelovernachting mee uit.
Enkele gesprekken met de NMBS later was ons enthousiasme helaas al flink getemperd. Niet omwille van de NMBS op zich – zij toonden zich zeer bereid tot een gesprek en verdere research, waarvoor onze oprechte dank –, wel omwille van de haalbaarheid.
Zo kregen we niet de garantie dat al deze treinverbindingen volgend jaar nog bestaan. Toch essentieel als je reizen verkoopt vanaf 10 maanden voor vertrek. Maar dat was niet het grootste probleem. Het zijn vooral de voorwaarden van de treinmaatschappijen die het voor ons onmogelijk maken om op een comfortabele, betaalbare manier groepsreizen met de trein aan te bieden binnen Europa. Het wordt even technisch nu, maar ik deel het toch.
Om onze groepsreizigers een goeie prijs voor het transport naar en van hun bestemming te kunnen garanderen, nemen we lang op voorhand – voor vliegtuigen is dat 11 maanden – opties op zitplaatsen voor de hele groep. Een kleine 2 maanden voor vertrek geven we door hoeveel stoelen we effectief nodig hebben. De eventuele lege stoelen annuleren we kosteloos. En dat gaat, jammer genoeg, niet voor de trein.
Met de bus dan maar, hoor ik je denken. Dat was ook onze reflex. Flixbus, om concreet te zijn. De boekingsvoorwaarden voor groepen waren alvast in ons voordeel: de nodige flexibiliteit kon gegarandeerd worden. Een overwinning! Een testrit bracht ons helaas terug naar af. Lees: de medewerker die een 22 uur durende rit naar Boedapast ondernam, is nog steeds een beetje geradbraakt. Onze conclusie: prima voor kortere afstanden, maar 22 uur in een bus is gewoon too much, zélfs voor onze avontuurlijke groepsreizigers.
De vraag naar alternatieven voor het vliegtuig voor bestemmingen dichtbij is zeker terecht. We moeten met z’n allen bewuster reizen. Maar wij, als reisagent, moeten onze klanten wel de kwaliteit kunnen bieden die ze verwachten en waar ze voor betalen. De overheid en het openbaar vervoer kunnen daarbij een zeer belangrijke, noodzakelijk rol spelen. Door ook zelf vooruit te kijken, de sprong te wagen, en volop in te zetten op een flexibel, breed en comfortabel aanbod. Zij hebben de knowledge en infrastructuur in handen waar wij als gespecialiseerde reisagent graag en vaak een beroep op willen doen.
Betekent dit dat wij nu geduldig gaan afwachten en onze plannen om het transport binnen Europa te vergroenen tijdelijk opbergen? Natuurlijk niet. Ons streven blijft hetzelfde en onze zoektocht naar alternatieven gaat verder. We blijven in gesprek met NMBS, Flixbus en internationale vervoersmaatschappijen, en houden oren en ogen open voor nieuwe ontwikkelingen (elektrische minibusjes bijvoorbeeld?). Maar zolang dit geen gezamenlijk streven is van overheden en het openbaar vervoer, ook buiten België, zullen wij zéér creatief moeten zijn…
Luc Callewaert, Algemeen Directeur van de reisorganisatie Joker Reizen.
