Ik moet het niemand vertellen: chimpansees en gorilla’s zijn machtig! Het zijn soortgenoten, maar wel van het type dat je enkel in dichte jungles kan ontmoeten. Deze fascinatie zorgt dat een chimpansee of gorilla tracking voor vele globetrotters op de bucket list staat. Ik had het geluk om dat samen met een groep te doen, en wel in het wondermooie Oeganda!
Mijn naam is Siel, reisbegeleider en Product Manager Groepsreizen. Ondanks mijn grote liefde voor reizen op het Afrikaanse continent had ik tot een 3-tal jaar geleden nog nooit de kans gehad om in het wild de grote primaten met eigen ogen te aanschouwen. Spoiler alert: wat een unieke ervaring was dat! Na drie jaar weet ik nog precies wat er gebeurde, hoe ik me voelde en krijg ik nog steeds kippenvel als ik eraan terugdenk. Zo’n intense herinnering, dat wens ik iedereen toe!
Chimpansees
Kibale Forest, in het westen van Oeganda, is een dicht groen bos. Zo’n bos dat het hele jaar groen blijft en waar je enkel respect voor de grootsheid van de natuur kan hebben.
Nadat we met onze ranger uit de wagen stappen, wandelen we het bos in. Hier zijn geen paden dus volgen we braaf onze ranger. We zijn nog geen 50m in het bos wanneer we een vreemd geluid horen. Het is een oorverdovend geschreeuw, gekrijs, dat van alle kanten lijkt te komen. Iedereen staat direct stil, sommigen nog vol ongeloof, anderen al enthousiast op en neer springend bij het horen van zo’n spektakel. Het gaat door merg en been! En inderdaad, omhoog kijkend zien we de eerste tekenen van leven. Een groep chimpansees beweegt zich -erg- snel en -erg- hoog door de boomkruinen. Dit hadden we niet verwacht!
De chimpansees gaan te snel voor onze kleine mensenvoeten, dus wandelen we behoedzaam verder. Hier en daar wijst de ranger ons op nesten, hoog in de bomen. Die slaapnesten maken chimpansees elke avond voor de nacht valt. Na een uurtje onze oren spitsen en door het kreupelhout wandelen, zien we enkele andere mensen staan. Zou het?!
En ja, vlak voor ons, vanuit het niks verschenen, liggen enkele chimpansees zich uit te rekken op de grond. Snel zetten we onze mondmaskers op -een vereiste als je dicht bij primaten komt- en genieten we. Het bewegen van hun handen, het spelen met takken, het luieren,… Alles is fascinerend! Als ze hun mond opendoen om te roepen of te geeuwen, zien we hun grote tanden uitsteken. Geen doetjes, die chimpansees.
Eén van de chimpansees besluit een wandelingetje te maken. Vanop een afstand volgen we hem samen met onze ranger. Mannelijke chimpansees zijn territoriaal en het is hun taak om hun gemeenschap, van wel 50 tot 100 chimpansees, te beschermen. En dat deze specifieke chimpansee een mannetje is, dat zullen we heel snel merken! Als hij mannetjes van een andere gemeenschap hoort, wordt het opeens spannend. ‘Stay still! Don’t move!’, horen we onze ranger zeggen. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan als zo’n krachtig dier -en groter dan je misschien denkt!- alle kanten op begint te rennen, met takken rondslaat en op bomen klopt. En zeker als die dat al lopend doorheen onze groep doet! Bladeren en takken zwiepen ons om de oren, maar niemand krijgt per toeval een chimpanseevuist in z’n gezicht of wordt omver gelopen. We kunnen er achteraf goed om lachen. Fantastisch toch?!
Gorilla's
Welkom in het zuiden van Oeganda, waar eeuwenoude vulkanen bedekt met regenwoud een enorme variatie aan wildlife herbergen. En wij zijn hier voor de bijzonderste van ze allemaal: de gorilla!
In het Bwindi Impenetrable Forest wonen er enkele gorillafamilies. Sommige daarvan zijn ‘gehabitueerd’, wat betekent dat ze gewoon zijn gemaakt aan de aanwezigheid van mensen. Een proces van ettelijke maanden waarbij lokale trackers één bepaalde familie volgen, waarop die weglopen, weer volgen, waarop die weer weglopen,… Elke kleine verandering, bv. het gebruik van mondmaskers dat verplicht is sinds de pandemie, zorgt dat dit proces weer moet worden herhaald. Een sterk staaltje geduld!
We hebben permits voor de Ruhija sector van het park. Een erg mooi gedeelte gelegen op de hellingen van de vulkanen in het zuiden. Elke gorillafamilie krijgt per dag maximaal één keer bezoek, en slechts van een handjevol toeristen. Onze groep wordt in twee gesplitst en elk gaan we onze weg.
Wie gaat met ons mee? Eén ranger en twee wachters. We duiken letterlijk de dichte begroeiing in. Wandelpaden zijn hier niet, een richting wel. Het enige wat ons scheidt van ons richting is een regenwoud vol stekelige planten, steile hellingen en dikke bladerlagen waar we tot onze knieën in wegzakken. Een walk in the park is het dus zeker niet. Maar de tocht in zo’n regenwoud, met diens geluiden en schoonheid, doen ons dat al snel vergeten!
We zijn op weg naar twee trackers, waarvan de ranger weet waar die ongeveer zitten. Zij houden een hele dag een oogje in het zeil bij de gorilla’s en kennen elk familielid bij naam, toenaam en gedrag. Wat een job!
We zijn ongeveer een uur onderweg als we opeens, naar mijn gevoel echt vanuit het niets, de twee trackers tegenkomen. Ze gebaren ons stil te zijn en onze zakken en wandelstokken achter te laten. Is dit dan hét moment?!
In tegenstelling tot chimpansees hoor je de gorilla’s niet van mijlenver. We weten dat een familie dichtbij is, maar dat wordt pas reëel als we plots letterlijk op een lid van de familie botsen. Een groot exemplaar zit op zijn gemak in het groen te eten. Deze maakt duidelijk dat we te dicht komen, een geknor dat onze trackers beantwoorden met een ander geknor. Wie weet wat die net gezegd hebben in gorilla-taal, maar het helpt alleszins wel! Volgens onze trackers is het de oma van het gezelschap. Zelf gorilla-oma’s kunnen dus nukkig zijn!
Het zeer weelderige, maar hoge struikgewas zorgt dat we de rest van familie niet zien. We blijven achter onze trackers de hellingen afdalen. De familie is zich blijkbaar aan het voortbewegen. Hoe weten die mannen dat in godsnaam? We vertrouwen ze maar en volgen braaf. En dan gebeurt het!
Achter ons horen we een geluid dat ik alleen maar kan beschrijven als een hele grote zucht. We kijken achter ons, en daar staat een vrouwelijke gorilla met een baby op haar rug! ‘Move!’ zegt de tracker, en plots hebben we het door. We staan gewoon in de weg! We staan op een natuurlijk pad waar mama-gorilla ook graag gebruik van wil maken in plaats van de moeite te doen door de struiken te waden. We kunnen niet veel bewegen, maar maken ons zo smal mogelijk aan de rand van dat paadje. Smal genoeg blijkbaar, want mama-gorilla beslist om ons te passeren. Eén seconde is onze neus op letterlijk een centimeter verwijderd van haar!
Mama-gorilla beslist om zich enkele meters verder tegen een boom te installeren. De kans voor de baby om tevoorschijn te komen en haar mama als levend klimtuig en speelgoed te gebruiken. We staan met open mond te kijken. Dit kan toch niet?!
Na een poos moeten we weer vertrekken, om deze unieke primaten geen stress te bezorgen. De weg omhoog terug naar base camp gaat als een waas voorbij. Een rollercoaster aan emoties, maar vooral een gevoel van dankbaarheid voor de schoonheid van de wereld, blijven me tot vandaag bij. Wat een beleving!
Zelf op safari naar de chimpansees en gorilla's
Wil jij ook zo'n zotte beleving? Wacht dan niet te lang! Permits zijn schaars en op naam, dus vroeg boeken is een must. Tijdens onze groepsreis naar Oeganda gaan we opzoek naar zowel chimpansees als gorilla's. Op onze jongerenreis naar Kenia, Tanzania en Oeganda gaan we opzoek naar chimpansees.
Ga je zelf naar Oeganda? Boek via jouw Joker-reiskantoor samen met jouw reisgezelschap een individuele rondreis naar Oeganda. Vergeet ook zeker geen contact op te nemen met onze collega's van het ViaVia Reiscafé in Entebbe. Een verblijf op deze mooie groene plek is de perfecte afsluiter om jouw ervaringen in alle rust te laten bezinken terwijl ze jouw activiteiten in en rond Entebbe - en Oeganda - helpen organiseren.
